Níor bhlais mé riamh in Éirinn an deoch ar a nglaotar an scailtín, ach chuala mé trácht air tráth. Bláthach agus min choirce a bhíodh ann de réir mar a dúradh liom, théití é agus d'óltaí é mar leigheas.

Bhain mé triail amháin as (bíodh is nach raibh oideas agam dó, cé chomh casta is a d'fhéadfadh sé a bheith gan ach dhá ábhar ann?) agus caithfidh mé a rá nár thaitin sé liom. Níor leigheas sé an slaghdán a bhí orm ach oiread.

Anois tá mé ag léamh cín lae Amhlaoibh Uí Shúilleabháin agus tá seisean á chaitheamh go mionmhinic: in éineacht le tae, le leann, le fíon pórt. An é go mbíodh síorshlaghdáin ar mo dhuine, nó an mbíodh sé mar ghnáthdheoch ag daoine sa taobh sin tíre seachas mar dheoch leighis? Arb é an rud céanna é ar chor ar bith?

Ceist eile: an bhfuil rún a dhéanta ag éinne? Thabharfainn seans eile dó, is dócha, dá mb'amhlaidh nár rinne mé i gceart é an chéad uair.

Is dóigh liom gur sórt deoch seachas deoch áirithe atá sa scailtín.

Tá breacchuimhne agam go bhfaca mé cuir síos air i leabhar cócaireachta de'm chuid.

Sílim go bhfuil cur síos sa leabhar ar cad is scailtín ann, agus más buan mo chuimhne tá uisce beatha te agus rudaí eile ann.

Rud nach raibh i m'iarrachtsa air, go deimhin! Saghas puins the a bheadh ann, ab ea? Leanfaidh mé orm ag léamh.

Tá an t-oideas ar fáil i mBéarla anseo a chairde.

http://www.cocktailsoftheworld.com/cocktails/cocktails-by-country/ireland/scalte en.html

Chuardaíos 'scalteen' le teacht air.

Nach mbainfeadh duine agaibh blas as gach oideas acu agus tuairisc a thabhairt dá réir?

Is fearr liom m'fhuisce glé, glan!

Ach géillim do fhuisce té mar leigheas, caithfidh mé triail a bhaint as scailtín nuair atá slócht orm arís.

Uisce na beatha, agus mil agus bainne. Bíoblata amach is amach.

quote:

Nach mbainfeadh duine agaibh blas as gach oideas acu agus tuairisc a thabhairt dá réir?

Ní féidir domsa - tá sé de gheis orm an braon crua a sheachaint - ach más spéis leat féin é...!

Is i leabhair de chuid Diarmuid Uí Mhuithile a chonaic an plé ar scailtín.

Fuisce, uibheacha, im agus praiseach mairteola atá ann dar leis an leagan siúd.

Agus moltar dul díreach a leabaidh ach é bheith ólta agat!

Úúú. Rachadsa díreach a luí roimh é a bheith ólta agam, mura miste leat!

Chríochnaigh mé cín lae Amhlaoibh an lá cheana (nó a bhfuil de sa leagan a chuir Tomás de Bhaldraithe in eagar) agus ní fhaca mé aon chur síos beacht ar an scailtín a bhí aigesean, ach tá tagart amháin aige do "uisce beatha déanta ina scailtín." Sílim go raibh an ceart agat ón tús a Aonghuis .i. gurb é "deoch scallta" is bunbhrí leis.

Tá cur síos air sa fhoclóir ag deireadh an leabhair.
Tá uisce beatha ann agus mil agus im

"Ní féidir domsa - tá sé de gheis orm an braon crua a sheachaint - ach más spéis leat féin é...!"

A Abagail,
nach bhfuil "cuntoir taighde" agat?

Nil a leitheid de gheis ormsa ach ni bhlasfainn uisce beatha de rogha...ach ta me fiosrach....

Le teacht an gheimhridh, b'fheidir go rachainn i mbun turgnaimh!!!

Maith thú, a Abigail - is maith liom plé ar bith ar ólachán. De réir FGB is 'Hot whiskey (with various ingredients)' atá sa scailtín. 'Scaillín' an focal atá ag Ua Duinnín air: 'a tansey, a mixture of boiled whiskey, butter, sugar and hot milk as a cure for a cold in the chest, rum often takes the place of whiskey.'

Chuirtí póitín in ionad an uisce beatha de réir an chuntais seo ó Dhún na nGall ar an suíomh breá Gréasán Gaeilge (http://homepage.eircom.net/~gfg/s.htm): 'Poitín te le im agus siúcra, ..pandaí lán poitín, ..ar an teinidh, agus gnidhead siad sgaildín dó agus chuiread sí alp ime agus sláman siucra síos air.. '

Suíomh breá eile ná www.hiberno-english.com, áit a bhfuil an sainmhíniú seo:

scailtín, scawlteen, scaultheen: n. hot whiskey (sometimes flavoured with butter, caraway seed, etc.), whiskey punch < Ir. 'You're wet through -- that scawlteen will do you good', 'Every time I have a scailtín it always reminds me of Christmas -- we used to drink loads of them on Christmas Eve'.

Tá mé ag tnúth go mór leis an Nollaig!

Is fearr liomsa gan m'uisce beatha a thruailliú!

"Fuisce, uibheacha, im agus praiseach mairteola "

Seo béile breá gan dabht!

Cá luaitear na comhábhair seo?

Cnuasach Focail de chuid an Mhuirthiligh. Sonraí ar ball, níl an leabhar le lámh agam.

Sea! bhí mé ag iarraidh déanamh amach an snáithíneacht agus béile a bhí ann, nó béile as féin.

Ar thug sé míniú ar "phraiseach mairteola"?

I mBéarla ata an rud an fad, agus sin an chúis nar chuir mé gach rud anseo.

Botún ar rinne mise is ea "praiseach" [ó, a dhiabhail, tá sé ina phraiseach anois] - "broth" atá i gceist.


Sórt anraithe mar chuid de Bhéile.

Tá mearbhaill fós orm i dtaobh an bhroit seo:
feoil beirithe nó friochta nó rósta roimh ré? uibheacha fuara? cathain a chuirtear an uisce beatha air?

Ach fós is inspéise an oideas é.

Irish Words & Phrases
Gill & Macmillan
ISBN 0-7171-3372-9

Cuir Leath bhuidéal fuisce, dhá ubh bhuailte, agus cnap ime le pionta go leith anraith scagtha mairteola gan salann. Téigh, ach gan é beiriú. Caith.

Anois, cé a leomhfadh?

Maith thú, a Aonghuis