Haigh a chairde

Ceist agam ar a’ chuid agaibh atá eolach ar na canúintí: bhfuil’s agaibh cá háit don Ghaeltacht a n-abartar "fuígfidh mé" in áit "fágfaidh mé" agus "d’fhuígfinn" in áit "d’fhágfainn" srl ?

Chualaidh mé sin in amhrán (Ansacht na nAnsacht, ag Aoife Ní Fhearraigh), agus ar tús shíl mé gur rud Ultach a bhí ann, ach chan fhuair mé trácht ar bith ar a’ phointe sin in leabhar ar bith fá dtaobh do Ghaeilg Uladh, mar sin níl ’s agam.
Bhfuil a fhios agaibhse?

Go rabh míle maith agaibh roimhe ré.

Tá "faoigfidh" le fáil i Nua-Ghaeilge Chlasaiceach, agus tá trácht ar "fuígfidh" anseo mar chuid de Ghaeilge Uladh:

http://www.smo.uhi.ac.uk/~oduibhin/cruinneas/irrverbs.htm

Ok, go rabh míle maith agad, a chara. Char chuimhneach liom gur luaigh Ciarán Ó Duibhín an stuif sin.

Tá sampla sách luath de "go bh-fuigfeadh" (= go bhfágfadh) againn sa leabhar staire ar a dtugtar "Leabhar Oiris" (= leabhar na gcroinicí):

... do gheall féin go bh-fuigfeadh Brian & fiche céad leis do Mhuimhneachaibh...

Tá sé seo suimiúil toisc gurbh é údar Muimhneach, ní Ultach, a scríobh an leabhar sin. Dála an scéil, is é an "Brian" atá i gceist anseo ná Brian Mac Cinnéidigh, aka Brian Bóroimhe / Bóraimhe / Bóramha / Boru, a raibh muid ag caint air thuas lá nó dhó ó shin. Is dócha go bhfuil an scéal taobh thiar den leasainm sin ar eolas agaibh uilig.

I dtús na 20ú haoise bhíodh briathra neamhrialta Mhúscraí agus Dhún Chaoin iontach cosúil le cuid Thír Chonaill fosta, mar a tchíthear leis an tseanleagan do TY Irish (gheibhim, le "faighim" a ráidht, srl). Simplíodh le linn an chéid sin iad, do réir achan chosúlachta.