Author |
Message |
Bearn
Member Username: Bearn
Post Number: 779 Registered: 06-2007
| Posted on Monday, October 13, 2008 - 10:19 am: |
|
Agh (F) is an old term for cow, ox, and in 'agh dára' for an in-calf heifir (I assumed relating to 'dáir' here ('fertile' as opposed to in heat) Deer are termed 'agh alla' too. So, is 'agh' for herd animals and also, what does 'alla' stand for in 'damhán alla'? |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 7596 Registered: 08-2004
| Posted on Monday, October 13, 2008 - 10:41 am: |
|
I've always assumed that it meant of the wall "(b)alla" There is a word "allta": allta [aidiacht den tríú díochlaonadh] fiáin. So I suspect that "agh alla" means wild cattle. I'll have to do some digging. |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 7597 Registered: 08-2004
| Posted on Monday, October 13, 2008 - 10:49 am: |
|
MacBain says "damhán alla" means "wild little deer" http://www.ceantar.org/Dicts/MB2/mb12.html#damhan-allaidh From http://www.ceantar.org/Dicts/MB2/mb12.html#damh Dámh = ox, stag and "allaidh" which is "allta" in another guise http://www.ceantar.org/Dicts/MB2/mb01.html#allaidh (Message edited by aonghus on October 13, 2008) |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 7598 Registered: 08-2004
| Posted on Monday, October 13, 2008 - 10:53 am: |
|
|
|
Bearn
Member Username: Bearn
Post Number: 780 Registered: 06-2007
| Posted on Monday, October 13, 2008 - 11:04 am: |
|
I see; so how did damhán alla come to mean 'spider' too? |
|
Dennis
Member Username: Dennis
Post Number: 4187 Registered: 02-2005
| Posted on Monday, October 13, 2008 - 11:59 am: |
|
Sa tSean-Ghaeilge: dam = bó, fia dam allaid = fia damán allaid = oisín Anois, tá rud ann ar a dtugtar "noa term" nó "taboo avoidance term". Mar shampla: fáel = wolf taboo > mac tíre (son of land) noa art = bear taboo > mathgamhain (good calf), milchobur (honey lover), béar all noa tadg = badger taboo > broc noa ? = spider taboo > damhán alla (little fawn) noa Tabhair faoi deara, áfach, go bhfuil Art agus Tadhg beo fós mar ainmneacha pearsanta. "An seanchas gearr, an seanchas is fearr."
|
|
James_murphy
Member Username: James_murphy
Post Number: 179 Registered: 11-2005
| Posted on Monday, October 13, 2008 - 03:40 pm: |
|
"Snuadh" is in Dinneen meaning "spider". Also I think I've read "Dubhán Alla" - "wild little black (thing)" :) - being suggested as the forerunner of "Damhán Alla". Maybe it's just folk etymology. Séamus Ó Murchadha Go mBeannuighe Dia Éire Naomhtha!
|
|
Dennis
Member Username: Dennis
Post Number: 4189 Registered: 02-2005
| Posted on Monday, October 13, 2008 - 05:37 pm: |
|
Tá "damhán alla" le fáil chomh fada siar leis an naoú haois. Tá gluais ar an bhfocal Laidine "aranearum" sna Milan Glosses: "inna ndamán nallaid" (= of the spiders). Is cosúil go bhfuil an litriú "dubhán" le feiceáil uaireanta, comh maith le "dabhán, mar leaganacha malartacha. "An seanchas gearr, an seanchas is fearr."
|
|
Ormondo
Member Username: Ormondo
Post Number: 41 Registered: 04-2008
| Posted on Monday, October 13, 2008 - 05:42 pm: |
|
Cad ba chúis leis na geasa? Is geal leis an bhfiach dubh a ghearrcach féin.
|
|
Dennis
Member Username: Dennis
Post Number: 4190 Registered: 02-2005
| Posted on Monday, October 13, 2008 - 06:05 pm: |
|
Is féidir leis na hainmhithe seo dochar a dhéanamh don duine. Chreidtí gurbh ionann gnáthainm an ainmhí a rá os ard agus cuireadh a thabhairt don ainmhí. "Ná déan tagairt don rud a chuireann scanradh ort!" Is cuimhin liom daoine, nuair a bhí mé óg, nach raibh sásta an focal "ailse" a rá os ard. Bhíodh euphemisms acu i gcónaí. "An seanchas gearr, an seanchas is fearr."
|
|
Ormondo
Member Username: Ormondo
Post Number: 42 Registered: 04-2008
| Posted on Thursday, October 16, 2008 - 03:31 pm: |
|
Tá sé sin thar a bheith suimiúil. An saintréith Éireannach atá i gceist againn anseo?! Is cuimhin liomsa freisin gur sheachnaítí an focal "ailse" a rá. B'é an leasainm ar thugadh na "seanóirí" uirthi i m'óige ná "Old Boy". Is geal leis an bhfiach dubh a ghearrcach féin.
|
|
Dennis
Member Username: Dennis
Post Number: 4193 Registered: 02-2005
| Posted on Thursday, October 16, 2008 - 03:45 pm: |
|
quote:An saintréith Éireannach atá i gceist againn anseo?! Ní dóigh liom é. "An seanchas gearr, an seanchas is fearr."
|
|