B'fhéidir go gcabhróidh sé seo cúpla focal nua a fhoghlaim

Scríobh an focal gur fearr leat in aon teanga agus ansin tabhair dúinn an focal Gaeilge

This might be a good to help learners get cúpla focal eile!

Write down your favourite word in any language and then give us the word As Gaeilge

I'll start us off..

My favourite word is a focal Gaeilge.
It's *Saoirse* and it means Freedom. I like the sound of it but i prefer it's beautiful meaning.

Btw here's a dictionary for translating;

www.focal.ie

Is maith liom "saoirse" freisin. I think it also makes a nice female name, the owner of one of the B and Bs I stayed at has a grandaughter called Saoirse.

Is maith liom an focal suaimhneas.


Beir bua agus beannacht

go tadhlaíocht, is maith liom saoirsineach chomh maith.

Is maith liom "ioscaid". Níl aon fhocal mar sin i mBéarla!

nár chuala tú an focal "popliteal fossa", a dennis? ;)

bhuel, dhá fhocal atá i gceist ach...

is maith liomsa an focal "glic"

Dennis a dúirt:

quote:

Is maith liom "ioscaid". Níl aon fhocal mar sin i mBéarla!

Tá an ceart agat, go bhfios domsa níl aon fhocal amháin a chiallaíonn 'ioscaid' sa Bhéarla.
Ach tá téarma leighis dhá fhocal ann -- "Popliteal space".

Is maith liomsa an focal 'máthair'.
Cuireann 'm' ag tosú an fhocail an cothú a fhaighimid ónár máithreacha i gcuimhne dom.

Maith liom an focal, aoibhinn.

O thaobh na fuaime dó, tá dúil agamsa féin ins na foclaí: oíche, ruaidh, amhrán...

Focal greannmhar: "truthiness"

http://www.americandialect.org/index.php/amerdial/truthiness_voted_2005_word_of_ the_year/

Is é Shawneen ainm is fearr liom. As Gaeigle, deirtear Sheáinín.

FRC-GRMA

Ta tu greannmhar :)

Beannachtai na Nollag

Sheáinín, seachas sa Tuiseal gairmeach, a Mhic.

Gan seimhiú a bhí i gceist agam, níl sé ró shoiléir

Sheánín

Go raibh maith agat a Aonghuis. Agus a Riona, go raibh maith agat as do chomaoin. I was hoping my "favorite" word wouldn't trigger that ol' cringing reflex in some of us.

FRC-GRMA

Sin raic an lae inné, a Mhic. Tá cringe factor nua ag lucht éirí in airde anois!

P.S. Níl mé cinnte gur usáid tú "comaoin" i gceart. Cad a bhí i gceist agat?

comaoin [ainmfhocal baininscneach den dara díochlaonadh]
fabhar, oibleagáid (comaoin a chur ar dhuine, bheith faoi chomaoin aige); cúiteamh i bhfabhar (i gcomaoin a ndearna sé dom); maisiú, feabhas (comaoin ar scéimh seod); tabhartas, ofráil (comaoin Aifrinn).

A Riona,

"greannmhar" in a traditional Irish means "strange, weird" /

Example from Oileán Chléire - "Duine greannmhar is ea é" - "He is a queer fellow". "Funny" is "spórtúil" like in "Sin scéal spórtúil" - "That's a funny story".

From Múscraí - "queer fellow" - "Fear greannmhar ab ea é"
"funny story" - "scéal sulthmhar"

From Uíbh Ráthach - "he is queer" - "tá sé greannmhar (nó ait)", "funny story" - "scéal trodánach é siúd"

So I would not try to call someone "greannmhar". There are many other words (I like spórtúil e.g.) to convey the idea of funniness without tincture of "queerness".

Is mise 7rl

(Message edited by Róman on December 20, 2006)

A Róman,

In my copy of Foclóir Scoile, "greannmhar" has the following definitions:

humorous; queer; loving.

Is it possible that the use of greannmhar as "funny (humorous)" is a dialectical issue? I know that Foclóir Scoile is based on An Caighdeán Oifigiúil, but the entry for "humorous" must have come from somewhere, and I'm just speculating that it may be from one of the dialects.

But who knows - maybe Riona wanted to say I'm weird - just kidding Riona!

FRC-GRMA

From www.englishirishdictionary.com I found the following definitions for "greannmhar."


greannmhar = adj (humorous) amusing
greannmhar = adj comic
greannmhar = adj comical
greannmhar = adj comic
greannmhar = adj comical
greannmhar = adj funny
greannmhar = adj humorous
greannmhar = jocular

quote:

but the entry for "humorous" must have come from somewhere, and I'm just speculating that it may be from one of the dialects

Ná bac leis na canúintí "greannmhara" (don té a bhainfeas an chiall a bhainfeas) :) Is í canúint Chonamara ar an laghad ina bhfuil an chiall, a bhí tú ag iarraidh a chur in iúl, ag an bhfocal i gceist.

Scríobh Aonghus: P.S. Níl mé cinnte gur usáid tú "comaoin" i gceart. Cad a bhí i gceist agat?


Bhí mé ag iarraidh ag scríobh go dúirt Riona rud eigin deas fúmsa. Chonaic mé i Foclóir Scoile gurbh é "compliment" camaoin

FRC-GRMA

http://xreferplus.unext.com/results.jsp?new_meta=1&term=compliment&default=&type =volume&volume=365&Submit.x=33&Submit.y=9


Bheadh "moladh" níos fear. Nó "GRMA a Ríona as comaoin a chuir orm", ach tá san saghas casta!

Is fiú i gconaí an foclóir a úsáid sa dá threo!

---

Nach barrúil go bhfuil cupla ciall le greannmhar?
Cosúil leis an mBéarla - funny peculiar and funny ha ha!

barrúil [aidiacht den dara díochlaonadh]
greannmhar, ait.

greannmhar [aidiacht den chéad díochlaonadh]
lán de ghreann, sultmhar; corr, aisteach.

Tagann sultmhar ó sult
sult [ainmfhocal firinscneach den chéad díochlaonadh]
sásamh, taitneamh, pléisiúr (sult a bhaint as bia, as deoch, as comhluadar); greann (ag déanamh suilt, bhí lá suilt againn).

---

Ach seans nach bhfuil, tar éis an tsaol, tagann greann nuair a bhíonn rud as alt, i. ait

---

ait [aidiacht den chéad díochlaonadh]
taitneamhach; iontach maith; greannmhar; corr.

---

Corr corr sa scéal!

Scríobh Róman:

quote:

I like spórtúil

Seachain tú fhéin ar drong an Ghaeilge íonghlan, a Róman!

Agus go deimhin, NÍ maith liom ábalta. Is focal uafásach é.

Agus go deimhin, NÍ maith liom ábalta. Is focal uafásach é.

A chairde,

Tá a fhios ana-mhaith agam cad tá i bhfoclóir Gaelainn-Béarla! I have written TRADITIONAL Irish (nodody noticed, probably :((( ), what evidently is Irish unspoiled by the type of direct English translations - "clann" = "family" 7rl.

Tá rud orm, ní maith liom an saghas so don Ghaelainn i n-aon chor. Ní Gaelainn dhílis í!

And Aonghus has a point. "Funny" in English means not only "ha-ha", but "peculiar" as well. So maybe in this sense only greannmhar=funny?

I gave you 3 examples from the live speech. All three show that native speakers say "fear greannmhar" for "a queer fellow". Is it is up to you what to do with this fact!

quote:

Seachain tú fhéin ar drong an Ghaeilge íonghlan

"Bíonn spórt acu" an abairt im' leabhar is ea é. Is maith liom é, níl sé greannmhar liomsa! It is a normal way to say English "They have fun". So if they are "funny", and not queer - bh'fhéidir go bhfuil "spórtúil" im' rogha?

(Message edited by Róman on December 20, 2006)

quote:

Agus go deimhin, NÍ maith liom ábalta. Is focal uafásach é.

Ní bhíonn an focal so ("ábalta") uaim GO DEO! Cad 'na thaobh go mbíonn sé uait? Deirimse "is féidir liom"! Ní bhíonn aon fhadhb orm go deo!

Pé scéal é, tá "greannmhar" im' leabhar "naofa" - Irish of West Muskerry. Níl ach an bhrí seo air - "peculiar, strange".

B'fhéidir ná fuil brí "ha-ha" ar "funny" sna foclóiríbh eile ach oiread???

I guess I'll not write greannmhar to mean funny anymore just in case people misunderstand me and think I'm calling them perculiar. I shall use different words for funny from hence forth I suppose, even though I like the sound of greannmhar.

Beir bua agus beannacht

greannmhar
Séamus 'ac Grianna: Nuair a Bhí Mé Óg


Mar dubhairt mé, fear greannmhar a bhí sa táilliúr agus ba é 'fhor is 'fhoghnamh a' magadh ar ghasraí a thigeadh chuige, le hádhbhar a' chead bhríste.


greannmhar
Séamus 'ac Grianna: Rann na Feirste


Acht b'fhéidir nach mbéadh an ceol cómh greannmhar is tá sé.


greannmhar
Séamus 'ac Grianna: An Clár is an Fhoireann


Le n-a chois sin bhí sé comh laghach greannmhar is bhí sé aon lá riamh.


greannmhar
Seosamh 'ac Grianna: Dochartach Dhuibhlionna


Chuaidh an oidhche thart go súgach greannmhar gleoráiseach go rabh sé a dheas de'n mheadhon-oidhche.


greannmhar
Seosamh 'ac Grianna: Ben-Hur


Bhí fear greannmhar ameasg an ghárda a chuir slat chuisgirighe in A láimh mar rí-shlat.

quote:

Ní bhíonn an focal so ("ábalta") uaim GO DEO! Cad 'na thaobh go mbíonn sé uait? Deirimse "is féidir liom"! Ní bhíonn aon fhadhb orm go deo!

Tá féidireachtaí ag baint le hábalta nach féidir a chuir in iúl le féidir. Is féidir liom a rá gur duine ábalta é Róman, agus bheadh san cruinn agus ceart.

Seachnaígí an ró ghortghlanadh go dtí go mbíonn sibh cinnte.

Ní haon ualach ar an dteanga raidhse focail a bheith innti, fiú ma tá cuid acu gaolta lena chéile, nó ar (beagnach) comhchiall. Beidh tráthanna ann a bhfeileann leagan amháin níos fearr na leagan eile; is sochar duit mar sin mórán leaganacha a bheith agat.

Mar fhocal scoir, maidir le greannmhar:

greann [ainmfhocal firinscneach den chéad díochlaonadh]
gothaí nó focail a bhaineann gáire amach, seó, sult; grá.

Foirmeacha
greann - ainmfhocal greann [ainmneach uatha]
grinn [ginideach uatha]

greann [ainmfhocal firinscneach den chéad díochlaonadh]
gruaig no féasóg cholgach, cuma cholgach.

---

Is léir, mar sin, gur fear grinn greannmhar mise, agus táim rud beag corr chomh maith. Nach barrrúil sin!

Nuair a bhí comórtas ar rté don cheist seo bhuaigh cén focal.......

When there was a competition on rté what word won........

It's mentioned above..........


*Drumroll*

~ Suaimhneas ~

Focal deas é!

I think I remember something about that.

Beir bua agus beannacht

quote:

Is féidir liom a rá gur duine ábalta é Róman, agus bheadh san cruinn agus ceart.

Ach is féidir leat leas a bhaint as "cumasach": "Is duine cumasach é Róman". Ní maith liom "ábalta" ach oiread.

quote:

Ní maith liom "ábalta" ach oiread

Agus an rogha san agat.

Ach tá focail ar nós "ábalta", "nótálta", "siúrálta" sa chaint sa Ghaeltacht le breis agus céad bliain.

Bá dhána an mhaise domhsa, duitse nó d'aon fear nach as an nGaeltacht dó (nó bean nach as an Gaeltacht di) a rá gur "Gaeilge neamhghlan" atá sna focail sin. Chuige sin atáim.

An deacreacht atá ag gach aoinne anseo ná go bhfuil foclóir ró thearc acu i gcodarsnacht le muintir na Gaeltachta i gcoitinne. Amaidí is ea é, mar sin, focail a dhiultú toisc go bhfuilid "neamhghlan".

Ní hea. Tá mo raesún féin agamsa. Is fearr liom chuile rud atá le clos i nGaeltacht Chonamara, agus seod iad na focla agus na foirmneacha a bhím ag iarraidh a chur i bhfeidhm agus mise ag scríobh nó labhairt Gaeilge. Tá fúmsa máistreacht a chur sa gcineál seo den teanga gan mórán measctha a dhéanamh uirthi leis na canúintí eile ná leis an gCaighdeán féin. Ní "purist" na Gaeilge mise, agus is í an teanga atá ag obair do na Gaeilgeoirí sa nGaeltacht is fearr dhomsa. Ainneoin go ndeireann siad "Stop! Tá tú ag goil ar mo nerves! Tá mé ag watcheáil an telly!" nó "seo uinneóig", "in aice an fharraige", "ag díol an teach", etc. etc., sin é mo thogha, ar aon chaoi.

Ní focal Chonamara atá in "ábalta", seod é mo raesún dhuit. Rud eile dhe, ní thaithníonn sé liom ráite, ach níl a fhios 'am go tuige. Ach is maith liom "siúráilte", "roun(d)áilte", 7rl. ach iad i gcaint na ndaoine.

(Message edited by peter on December 21, 2006)

Maidir le "cumasach", is focal nádúrthach Chonamara é (agus an fáth le mo rogha thar "ábalta"). "Fear cumasach atá ann" = "Togha fear", etc.

Sin go breá, níl mé ag cuir i gcoinne do rogha focail.

quote:

Is fearr liom chuile rud atá le clos i nGaeltacht Chonamara, agus seod iad na focla agus na foirmneacha a bhím ag iarraidh a chur i bhfeidhm agus mise ag scríobh nó labhairt Gaeilge.

An-seift! Go n-éirí go seoigh leat!

quote:

ach iad i gcaint na ndaoine

Sin é, ach a aithint gur mó "cainnt na ndaoine" atá ann.

quote:

Ní focal Chonamara atá in "ábalta", seod é mo raesún dhuit.

"In ann (rud a dhéanamh)" a deir tú mar sin? An bhfuil sanasaíocht "in ann" ar eolas agat?

Is maith 'cac', mar tá an cómhra sin 'amadánách le cac'!