Ba mhaith liom labhairt faoi bhriathra nach ionann tuiseal ginideach a ainmfhocail bhriathair agus a aidiacht bhriathair, m. sh. óil Vs. ólta, léimh Vs. léite.

Dá dteastódh uait "drinking habit" a rá i nGaeilge, an dearfá: nós óil nó nós ólta? Feictear dom gur nós óil a déarfaí.

Ach cathain a úsáidimid an fhoirm aidiachta, .i. ólta? Ceapaim go ndéarfaí an lucht óil, ach lucht ólta na fíona.

bhFuil fhios ag éinne conas a oibríonn sé seo?

quote:

Dá dteastódh uait "drinking habit" a rá i nGaeilge, an dearfá: nós óil nó nós ólta? Feictear dom gur nós óil a déarfaí.

Is leor an t-alt a chur leis an bhfocal le "drinking habit" a aistriú: an t-ól. Úsáidtear "drinking habit" leis an mbriathar "have" go minic i mBéarla. Déarfainn "tá sé tugtha don ól" sa chás sin.

quote:

Ach cathain a úsáidimid an fhoirm aidiachta, .i. ólta? ... lucht ólta na fíona.

Leag tú do mhéar air.

Agus nuair atá duine ólta, rud nach dtárlaíonn in Éirinn, ní ceart dó a charr a thiomáint...

E

quote:

lucht ólta na fíona

Rud beag eile: "lucht ólta an fhíona"

quote:

Rud beag eile: "lucht ólta an fhíona"

Tá dath dearg ar m'aghaidh anois! Ghabh (I assumed?) mé go raibh "fíon" baininscneach toisc gurbh é "fíona" a thuiseal ginideach, agus cheartaigh mé daoine a dúirt "an fíon" in ionad "an fhíon"!

quote:

Leag tú do mhéar air.

Ceapaim gur féidir linn rud éigin a thuiscint faoi. Más faoi ainmfhocail ghnátha atáimid ag caint, feicimid go bhfuil tuiseal ginideach aige (m.sh. buachaill = buachalla), ach ní athraítear é más an ginideach crochta atá i gceist (m.sh. ainm bhuachaill Mháire).

Feictear dom go bhfuil ainmfhocail bhriathair difriúil sa chaoi sin. Tógaimis "léamh" mar shampla; is é tuiseal ginideach an ainmfhocail seo ná "léimh" -- ach is é tuiseal ginideach crochta an ainmfhocail seo ná "léite". Mar sin, ceapaim go mbeadh seo againn: scrúdú léimh Vs. scrúdú léite na leabhar.

Fadhb bheag a bhaineann leis, ceapaim, ná go ndeir daoine "lucht léite" seachas "lucht léimh" (eisceacht amháin as míle ceann, b'fhéidir?).

Rud amháin eile, feictear dom do n-úsáidtear an fhoirm "ghinidigh chrochta" le "mo, do a" freisin:

in ainneoin a dhéanta

Agus:

lucht do mholta
An tSín tír a dhéanta = Made in China