Author |
Message |
Eadaoin
Member Username: Eadaoin
Post Number: 112 Registered: 02-2009
| Posted on Wednesday, June 08, 2011 - 10:57 am: | |
a chairde Fuair mé leabhar nua le CD ... grammar, dialogs etc. There are quite a few typos in it, but I can spot most of them. It mostly uses the CO, but points out some different usages too. How would ye all say "it's a while since I was here"? I think I'd say "Is tamall é ó bhí mé anseo" or something similar. They're suggesting "Tá tamall ó bhí mé anseo", which feels all wrong to me ... but then I'm not an expert (but "is" sounds intuitively right in my ears). eadaoin |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 11538 Registered: 08-2004
| Posted on Wednesday, June 08, 2011 - 12:03 pm: | |
D'fheadfaí "Tá tamall *ann* ó bhí mé anseo" a rá cinnte. Níl mé cinnte gur féidir an ann a fhágáil ar lár. Sílim freisin go bhfuil "is tamall é ó bhí mé anseo" bacach ar chaoi éigin. N'fheadar. |
|
Brídmhór
Member Username: Brídmhór
Post Number: 163 Registered: 04-2009
| Posted on Wednesday, June 08, 2011 - 07:26 pm: | |
or - Tá sé tamall (fada) ó bhí mé anseo. Tá sé píosa fada (ó shoin) ó bhí mé anseo. |
|
Brídmhór
Member Username: Brídmhór
Post Number: 164 Registered: 04-2009
| Posted on Wednesday, June 08, 2011 - 07:30 pm: | |
also - Tá sé píosa maith ó bhí mé anseo. Tá sé scaitheamh fada ó bhí mé anseo. (grma Ben) |
|
Jeaicín
Member Username: Jeaicín
Post Number: 140 Registered: 01-2011
| Posted on Wednesday, June 08, 2011 - 09:05 pm: | |
Cad faoi: "it's a while since I was here"? Is fada ó bhíos anseo. |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 11540 Registered: 08-2004
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 03:45 am: | |
Is féidir rudaí a rá i mbealaí éagsúla cinnte. Súil agam nach bhfuil muid ag cur le mearbhall Éadaoine! Cad é bhur dtuairim maidir le 'Tá tamall ó bhí mé anseo' An féidir san a rá? Agus an aontaíonn aoinne liom go bhfuil rud éigin ciotach faoi "is tamall é ó bhí mé anseo" Agus má tá, cén fáth? Níl ann ach mothúchán agam, nach dtug liom cúis a chuir leis, é. |
|
Brídmhór
Member Username: Brídmhór
Post Number: 166 Registered: 04-2009
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 06:43 am: | |
'Tá tamall ó bhí mé anseo' - feicear domsa freisin go bhfuil sé mí-cheart. Teastaíonn tuilleadh focla san abairt. Mar shampla - 'Tá sé tamall ó bhí mé anseo' Ach b'fhéidir go mbeadh sé ceart i gcanúint éicint eile. Níl mé in ann é mhíniú. Tá's agaibh chomh dona is atá mé ag gramadach (agus litriú). |
|
Eadaoin
Member Username: Eadaoin
Post Number: 113 Registered: 02-2009
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 08:42 am: | |
Dúirt Aonghus "Súil agam nach bhfuil muid ag cur le mearbhall Éadaoine! " Níl - tá mé lán-sásta! Ach .. when I was at school,(fadó fadó) we were told "you can't use TÁ if you're saying that one thing is another e.g. you can't say "tá sé fear" maybe I'm thinking in English when I feel that -IT is a WHILE- is similar? eadaoin |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 11544 Registered: 08-2004
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 08:52 am: | |
Níl sé chomh dubh & geal sin Éadaoin. Tá an riail úd ceart go minic, ach ní i gcónaí. Ach níl tú ag rá gurb rud amháin rud eile pé scéal é, sa chás seo - níl tú ag cáiliú an tamall. |
|
Jeaicín
Member Username: Jeaicín
Post Number: 141 Registered: 01-2011
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 08:58 am: | |
Tá sé tamall = Tá sé fear = Botún (coitianta) Baineann an ceann eile leis an gcopail "is" - is ionann copail agus nasc nó ceangal idir "pointe eolais" agus "an t-ainmní". Is deas an lá é. Is bean deas í Brídmhór. Is foighdeach an fear é Aonghus. D'fhéadfá ceann acu seo a rá: Tá tamall fada ann ó bhí mé anseo. Ní rabhas anseo le tamall fada. |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 11545 Registered: 08-2004
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 09:00 am: | |
quote:Tá sé tamall = Tá sé fear = Botún (coitianta) N'fheadar. Féach na méid a dúirt Bríd: quote:Tá sé tamall ó bhí mé anseo Níl faic cearr le sin. Ach, aire, aonad céille atá san 'tamall ó bhí mé anseo' Tá sé cosúil le Tá sé fliuch seachas Tá sé fear |
|
Jeaicín
Member Username: Jeaicín
Post Number: 142 Registered: 01-2011
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 02:06 pm: | |
Ní hionann. Tá sé ceadaithe (!) aidiacht a chur tar éis "Tá sé" ach níl sé ceadaithe ainmfhocal a chur ina dhiaidh. Ní bhaineann an clásal "ó bhí mé anseo" le hábhar. Tá sé fuar. ceart. Tá sé te. ceart. Tá sé tamall. mí-cheart. Aisiachtaí is ea fliuch, tirim, fuar, te, ceadaithe etc. Ainmfhocail is ea tamall, fear, lá, srl. |
|
Sineadw
Member Username: Sineadw
Post Number: 654 Registered: 06-2009
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 03:10 pm: | |
Bean: Ní fhaca mé thú le fada! Fear: Tá sé píosa .. (Heard this exchange in a shop in Conamara) I think you can use the 'tá sé píosa' when it's as part of a reply but when it's a standalone then it needs to be qualified (like as in Bríd's example there 'tá sé píosa ó bhí mé anseo') |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 11548 Registered: 08-2004
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 06:18 pm: | |
Roinnt samplaí ón gCorpas: http://corpas.focloir.ie/ Tá sé tamall fada ó bhí cruinniú agam libh ... . -- Maidhc Dainín Ó Sé, Greenhorn [Cainteoir dúchais, Corca Dhuibhne] Tá sé tamall ó shin ó bhí muid amuigh ar spin . -- Micheál Ó Conghaile, Banríon Álainn an Líonáin [Cainteoir dúchais, Conamara] Tá sé tamall fada anois ó bhí mé i Rann na Feirste ach deirtear liom go bhfuil an Ghaeilge láidir ann go fóill ach bíonn brú an t-am ar fad ón Bhéarla , go mór mór ón teilifís . -- Máire Ní Néill, Beatha Dhuine a thoil Feictear dom nach bhfuil sé baileach chomh dubh & bán sin. |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 11549 Registered: 08-2004
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 06:36 pm: | |
Agus breis samplaí as Tobar na Gaeilge: tá sé tamall Tadhg Ó Rabhartaigh: Thiar i nGleann Ceo 1 - 3 as 3: abairt 2303, ag toiseacht ar lch 157, líne 14 Tá sé tamall maith ar shiubhal.” tá sé tamall Proinnsias Ó Brógáin: Eachtraí Sherlock Holmes 1 - 3 as 3: abairt 4312, ag toiseacht ar lch 381, líne 24 Ach do réir chosamhlachta tá sé tamall ó rinne an fear seo Harold comh mór seo leis an chailín; tá sé roinnt seachtmhaine, ar chaoi ar bith, óir bhí faill ag a deárthair sa Ghréig iomrádh do chluinstin air agus a theacht anoir an fad seo. tá sé tamall Seosamh 'ac Grianna: Pádraic Ó Conaire agus Aistí Eile 1 - 3 as 3: abairt 3317, ag toiseacht ar lch 298, líne 1 “Tá sé tamall ó chonnaic tú mise chugat.” tá sé tamall Máirtín Ó Direáin: Feamainn Bhealtaine 1 - 3 as 3: abairt 2944, ag toiseacht ar lch 120, líne 36 Ní hé sin Cros-bhóthar Chroimghlinne; tá sé tamall eile síos uaidh sin.” |
|
Jeaicín
Member Username: Jeaicín
Post Number: 143 Registered: 01-2011
| Posted on Thursday, June 09, 2011 - 09:16 pm: | |
quote:'Tá tamall ó bhí mé anseo' - feicear domsa freisin go bhfuil sé mí-cheart. Teastaíonn tuilleadh focla san abairt. Mar shampla - 'Tá sé tamall ó bhí mé anseo' Ach b'fhéidir go mbeadh sé ceart i gcanúint éicint eile. Níl mé in ann é mhíniú. Tá's agaibh chomh dona is atá mé ag gramadach (agus litriú). Aontaímse le Brídmhór. Táim cinnte go n-abraítear mórán chuile rud sa ghnáthchaint ach an Gaeilge nó Manainnis a bneidh againn ar deireadh? Cloisimse daoine ag caint faoi "cheol milis" agus "bean bhlasta" gan trácht ar "Bhí mo chroí i mo bhéile." Scríobhtar gach uile rud chomh maith agus is iomaí aistriúchán a gcaithfeá féachtaint ar an leagan bunaidh de sula dtuigfeá céard a bhí créatúr éigin d'aistritheoir ag iarraidh a chur in iúl: to identify the problem, mar shampla, "an fhadhb a ionannú" go bhfóire Dia orainn, in ionad "an fhadhb a aithint, a aimsiú, srl. Cá bhfios domsa nach bhfuil "an botún" sin -- más botún é -- sean-bhunaithe sa teanga le fada fada an lá ar nós "I would have went" agus "He done it" agus go leor eile i mBéarla Bhaile Átha Cliath. |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 11550 Registered: 08-2004
| Posted on Friday, June 10, 2011 - 03:47 am: | |
quote:-- más botún é -- Má tá sé inghlactha ag Seosamh 'ac Grianna, Máirtín Ó Direáin, Maidhc Dainín Ó Sé & Micheál Ó Conghaile, is é mo thuairim nach féidir botún a thabhairt air. Tá ag teip ar an riail anseo, is léir. Is maith ann an riail mar treoir ar an difear idir is agus tá - ach níl riail gan eisceacht! |
|
Jeaicín
Member Username: Jeaicín
Post Number: 144 Registered: 01-2011
| Posted on Friday, June 10, 2011 - 10:32 am: | |
Tá an ceart agat, a Aonghuis. Rith sé liom gur féidir Aidiachtaí agus dobhriathra a chur tar éis "Tá sé" i.e. "Tá sé go dona" Arbh fhéidir go bhféadfaí "dobhriathar áite" a thabhairt ar an bhfrása "tamall maith ar shiubhal" ... ? Glacaim leis, a Aonghuis, nach molfá "tá sé carr deas" mar abairt Ghaeilge? Carr deas is ea é. Is carr deas é. Níl a fhios agam faoi "Tá sé tamall ó ...." caithfidh gur dobhhriathar ama atá i gceist ag na scríbhneoirí oirirce sin. Géillim dóibh. Umhlaím rompu. |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 11551 Registered: 08-2004
| Posted on Friday, June 10, 2011 - 10:44 am: | |
quote:Glacaim leis, a Aonghuis, nach molfá "tá sé carr deas" mar abairt Ghaeilge? Ceart agat. quote:Níl a fhios agam faoi "Tá sé tamall ó ...." caithfidh gur dobhhriathar ama atá i gceist ag na scríbhneoirí oirirce sin. Géillim dóibh. Umhlaím rompu Sléachtaim dóibh freisin! Ach ba bhreá liom fios fátha an scéil a bheith agam! N'fheadar an bhfuil rud éigin le rá ag na Bráithre faoi. |
|
Aonghus
Member Username: Aonghus
Post Number: 11552 Registered: 08-2004
| Posted on Friday, June 10, 2011 - 10:50 am: | |
quote:21.19 Focail mar fada agus tamall is minic a chiallaíonn siad fad slí nó tréimhse ama de réir mar is focal as colún (ii) nó as colún (iv) a leanann iad: is fada amach (isteach, suas, ...) atá sé (fad slí); bhí sé tamall amach ón gcósta (fad slí); bhí sé tamall amuigh (tréimhse ama). N'fheadar an bhfuil nod ansan? |
|
Jeaicín
Member Username: Jeaicín
Post Number: 145 Registered: 01-2011
| Posted on Friday, June 10, 2011 - 12:59 pm: | |
Tá sé agat anois, a Aonghuis. Tá tú tar éis teacht an-ghar do réiteach na faidhbe. Is é teideal na rannóige sin ná "Dobhriathra Treo & Suímh". Cheapfainn gur "dobhriathar ama" é an frása "tamall ó bhí mé anseo" nó go dtugtar an fheidhm sin dó. |
|
Eadaoin
Member Username: Eadaoin
Post Number: 114 Registered: 02-2009
| Posted on Friday, June 10, 2011 - 04:37 pm: | |
tá mé thar a bheith sásta leis an díospóireacht anseo! I can see tamall as a sort of an adverb now, not a noun exactly GRMMA ... eadaoin |
|