mainoff.gif
lastdyoff.gif
lastwkoff.gif
treeoff.gif
searchoff.gif
helpoff.gif
contactoff.gif
creditsoff.gif
homeoff.gif


The Daltaí Boards » Archive: 2005- » 2010 (January-February) » Archive through February 09, 2010 » Ceist eile faoi'n gCopail « Previous Next »

Author Message
Top of pagePrevious messageNext messageBottom of page Link to this message

James_murphy
Member
Username: James_murphy

Post Number: 415
Registered: 11-2005


Posted on Monday, February 01, 2010 - 03:12 pm:   Small TextLarge TextEdit Post Print Post

The following is one of a type of copula sentence from "Studies in Modern Irish" (the subject, the part which is unfamiliar to me, is in bold):-

"B'iad beirt iad san ná Maolmhórdha & Sitric"

If I understand it correctly this sentence is equivalent to something like:
"The pair that this was was M. & S." or "What this pair was was M. & S.".


And is to be differentiated from:
"Ba iad an bheirt sin ná Maolmhórdha & Sitric"
which simply means:
"That pair were M. & S."


Do I have this right or am I, as usual, wrong again?

Séamus Ó Murċaḋa

Inis fá réim i gcéin san Iarṫar tá
Dá ngoirid luċt léiġinn Tír Éireann fialṁar cáil

Top of pagePrevious messageNext messageBottom of page Link to this message

Aonghus
Member
Username: Aonghus

Post Number: 9660
Registered: 08-2004


Posted on Monday, February 01, 2010 - 05:20 pm:   Small TextLarge TextEdit Post Print Post

Aon seans gur botún atá ann? Cén abairt a théann roimhe? Tá cuma aisteach air.

Top of pagePrevious messageNext messageBottom of page Link to this message

James_murphy
Member
Username: James_murphy

Post Number: 416
Registered: 11-2005


Posted on Monday, February 01, 2010 - 06:06 pm:   Small TextLarge TextEdit Post Print Post

B'abairt amháin í i liosta somplaí. Tá roinnt eile go bhfuil an cuma céadna orthu sa leabhar agus dob aisteach liom-sa iad, leis.

So ceann atá cosmhail leis an abairt thuas go dtugann an t-ughdar roinnt eolais fúithi:
"B'iad dá rígh iad san ná Conchubhar mac Neasa & Fearghus mac Róigh."
Deir an t-ughdar:
"'dá rígh iad san' is equivalent to 'an dá rígh a is iadsan*'"


(* Ní fheadar ar cheart "iad san" a bheith annso.)

Séamus Ó Murċaḋa

Inis fá réim i gcéin san Iarṫar tá
Dá ngoirid luċt léiġinn Tír Éireann fialṁar cáil

Top of pagePrevious messageNext messageBottom of page Link to this message

Abigail
Member
Username: Abigail

Post Number: 1202
Registered: 06-2006


Posted on Monday, February 01, 2010 - 06:17 pm:   Small TextLarge TextEdit Post Print Post

Ní botún é, a Aonghuis - sin a deirtear - ach níl cliú ar bith agam cén míniú atá air ó thaobh na gramadaí de! Déanfaidh mé mo mhachnamh.

Tá fáilte roimh chuile cheartú!

Top of pagePrevious messageNext messageBottom of page Link to this message

Lughaidh
Member
Username: Lughaidh

Post Number: 3375
Registered: 01-2005


Posted on Monday, February 01, 2010 - 06:21 pm:   Small TextLarge TextEdit Post Print Post

"B'iad beirt iad san ná Maolmhórdha & Sitric"
"B'iad dá rígh iad san ná Conchubhar mac Neasa & Fearghus mac Róigh."

Tá siad mícheart agam.
Déarfainn féin :

Ba iad an bheirt sin (ná) Maolmhórdha agus Sitric.

Ba bheirt rí (iad) Conchúr mac Neasa agus Fearghas mac Róigh.


Ins an abairt "B'iad dá rígh iad san ná Conchubhar mac Neasa & Fearghus mac Róigh." tá barraíocht rudaí : ní cóir "iad" a chur go díreach i ndiaidh "ba" (déantar sin nuair a bíos an t-ainmní cinnte), agus tá dhá ainmní ann fosta: iad agus Conchúr...

Ciallann an abairt "They were two kings Conchúr [...] and Fearghas".
Má tá tú 'g iarraidh "Conchúr and Fearghas were two kings" a ráidht, déarfá go simplí
"Ba bheirt rí Conchúr agus Fearghas".

Learn Irish pronunciation here: http://loig.cheveau.ifrance.com/irish/irishsounds/irishsounds.html & http://fsii.gaeilge.org/

Top of pagePrevious messageNext messageBottom of page Link to this message

James_murphy
Member
Username: James_murphy

Post Number: 417
Registered: 11-2005


Posted on Monday, February 01, 2010 - 08:22 pm:   Small TextLarge TextEdit Post Print Post

quote:

Ins an abairt "B'iad dá rígh iad san ná Conchubhar mac Neasa & Fearghus mac Róigh." tá barraíocht rudaí : ní cóir "iad" a chur go díreach i ndiaidh "ba" (déantar sin nuair a bíos an t-ainmní cinnte), agus tá dhá ainmní ann fosta: iad agus Conchúr...


De réir an ughdair (Gearóid Ó Nualláin) is abairtí ionannais iad. Tá "beirt iad san" agus "dá rígh iad san" cinnte toisc mír choibhneasta a bheith intuigte sna fráisíní; ar nós "Is é fear a ghoid an t-airgead a bhris an fhuinneog".

Níor cheap Ó Nualláin féin na solaoidí seo. Bhain sé as saothar Pheadair Uí Laoghaire dárbh ainm "Niamh" iad araon.

Séamus Ó Murċaḋa

Inis fá réim i gcéin san Iarṫar tá
Dá ngoirid luċt léiġinn Tír Éireann fialṁar cáil

Top of pagePrevious messageNext messageBottom of page Link to this message

Aonghus
Member
Username: Aonghus

Post Number: 9661
Registered: 08-2004


Posted on Tuesday, February 02, 2010 - 04:12 am:   Small TextLarge TextEdit Post Print Post

Ceist stíle seachas gramadaí, b'fhéidir?
Abigail, an bhfuil tagairtí agat do "sin a deirtear"? Níor chuala mise riamh á rá é, ach seans gur ceist réimse teangan atá i gceist.

Top of pagePrevious messageNext messageBottom of page Link to this message

James_murphy
Member
Username: James_murphy

Post Number: 418
Registered: 11-2005


Posted on Tuesday, February 02, 2010 - 01:52 pm:   Small TextLarge TextEdit Post Print Post

Do fuaireas an leabhar "Niamh" ar líne, so na leathanaigh ar a bhfuil na habairtí:
http://www.archive.org/stream/niamhmain00oleauoft#page/82/mode/2up

http://www.archive.org/stream/niamhmain00oleauoft#page/312/mode/2up

Bhí an ceart agat, a Aonghuis, go dtagrann siad dár tháinig rompu:
"Míle blian sar ar thárla an méid sin cainte agus an méid sin gnótha idir Bhrian agus M'lsheachlainn do thárla caint de'n tsaghas chéadna agus gnó de'n tsaghas chéadna idir dhá rígh eile a bhí i n-Éirinn an uair sin. B'iad dhá rígh iad san 'ná Conchubhar mac Neasa agus Feargus mac Róig."

"I n-áit eile, sa mhór-shluagh chéadna, bhí beirt eile agus iad ag feuchaint rómpa ar an gcuma gcéadna agus iad ag socarughadh neithe go h-áluinn, dar leó. B'iad beirt iad san 'ná Maolmórdha agus Sitric."



Thugas faoi ndeara, leis, gur baineadh gach uile shompla dá gcineál as saothair an Athar Peadar.
B'fhéidir gur foirm a bhí coitcheann ina gceanntar agus é ag fás í?

Séamus Ó Murċaḋa

Inis fá réim i gcéin san Iarṫar tá
Dá ngoirid luċt léiġinn Tír Éireann fialṁar cáil

Top of pagePrevious messageNext messageBottom of page Link to this message

(Unregistered Guest)
Unregistered guest
Posted From:
Posted on Tuesday, February 02, 2010 - 07:16 pm:   Small TextLarge TextEdit Post Print Post

>B'fhéidir gur foirm a bhí coitcheann ina gceanntar agus é ag fás í?

I'm not sure this is right. It seems to mean "maybe it is a form that was common in their district with him growing".


I think you could say this:

B'fhéidir gur foirm í a bhí coitcheannta sa cheanntar gur tógadh é ann


B'fhéidir gur foirm í a bhí coitcheannta sa cheanntar inar tógadh é

B'fhéidir gur foirm í a bhí coitcheannta sa cheanntar inar fhás sé suas.

Top of pagePrevious messageNext messageBottom of page Link to this message

James_murphy
Member
Username: James_murphy

Post Number: 419
Registered: 11-2005


Posted on Wednesday, February 03, 2010 - 11:58 am:   Small TextLarge TextEdit Post Print Post

"ina gceanntar" = typo
I meant to write "ina cheanntar".

"agus é ag fás" = "while he was growing up".
(It had occurred to me to write "fás aníos", perhaps it would have been clearer/better.)

Séamus Ó Murċaḋa

Inis fá réim i gcéin san Iarṫar tá
Dá ngoirid luċt léiġinn Tír Éireann fialṁar cáil



©Daltaí na Gaeilge