Tá sé seo le fáil i
www.dil.ie ara
ara araid faraid araib
Keywords: charioteer; messenger; attendant
Letter: A
COLUMN: 372
Line: 082
3 ara
(-ae) d, m. ara (on ghilla) m., IGT Decl. § 21 . Also araid, IT i 272.23 ; ZCP viii 231 § 26 . faraid, ZCP iii 45.10 →
. Note also dp. araib, Caithr. Thoirdh. 12.34 , 36.15 . Derived from *are-seds by O'Brien, Celtica iii 170 . See also Vendr. Lex.
(a) charioteer: aire ┐ arae ab auriga . . . amail remetet ara choimdid, O'Mulc. 54 . lēim dar ais dond aroid for rith, 759 . faitsi . . . ainm do suidhiu ind arad, Corm. Y 698 ( Anecd. iv 59.26 ). ni-caīn-cotli are senfonnith, ZCP xi 93 § 22 . dorochair arae Aiffe, RC xi 450.119 . ara ara bélaib isin charput a charioteer in front of him (i.e. the fighter) in the chariot , LU 9274 , 10232 . Foich ┐ Fochlam a nda a.¤, 4729 . dufoid P. in carpat . . . cen arith nand, Thes. ii 242.12 (Ardm.). eter araid ┐ errid, IT i 325.27 . imasaí a charpat ┐ a arai[d], BDD² 13 . noí n-araid foglomma la tri primaradu ind rig, LU 7610 (BDD). ní gonaim aradu, TBC 1260 . tendsat araid Ulad a ṅglomraigi i mbélbaigib a n-echrad, MU² 285 . do-rigenta furopra ic aradaib Ulad, 308 . brechta druad ┐ arad, LL 1059 . ní dernae bésu arad practise not the ways of a charioteer , Ériu i 200.7 . t'a.¤ ┐ t'each, IGT Decl. ex. 794 . Appositional gen.: Cairpre arad (: scarad), Ält. Ir. Dicht. ii 28.3 . ria nĀed arad (: nDanar), Arch. Hib. ii 62 § 47 .
(b) In more general sense of messenger, attendant: a.¤ .i. giolla, O'Cl. luid in t-a.¤ (.i. in buachail) do thaig in druad, IT i 40.19 . aes ciuil . . . ┐ araid, Laws v 108.20 . araid dano ┐ oblóre . . . oc dáil dóib, Ériu iv 124.23 . daetain . . . d'aradhaibh, ZCP vi 37.z . a ngille ┐ a n-aradha, FM vi 2198.18 . aes uirmheata ┐ aradha, 2130.10 . oen gilla arad leo, ┐ assan i.e. one servant to drive the donkey(?) (of the flight into Egypt), LB 141 b 19 .
Compd. ¤-ṡlúag: coill eachraidh is aradhshluaigh `loss of horses and waggons ', Studies 1921, 419 § 14 .
In n.loc. du láthruch da arad, Thes. ii 240.16 (Ardm.). Cf. Airecar n-arad s.v. airecar.